به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت راه و ترابری، حمید بهبهانی که در مراسم افتتاحیه یازدهمین همایش بین المللی حمل و نقل ریلی در سالن همایش‌های رازی سخن می‌گفت، با اشاره به اینکه طول زمان سفر در مسیر موجود شمال – جنوب 45 تا 60 روز است، بیان داشت: طرح راه‌آهن قزوین - رشت - انزلی - آستارا اهمیت اساسی در برقراری کریدور شبه قاره هند و حوزه خلیج فارس به اروپا دارد و یکی از مهمترین طرحهای توسعه راه‌آهن محسوب می‌شود.
وی با اشاره به طرح های توسعه راه‌آهن موثر بر شبکه راه‌آهن‌های آسیایی تصریح کرد: این شبکه، اروپا را به صورت تمام ریلی به شبه‌قاره هند و آسیای جنوب شرقی متصل می‌کند. مسیر داخل ایران این کریدور با کریدورهای قبلی اشتراک دارد.
بهبهانی افزود: طرح احداث شده در این زمینه شامل کرمان - بم - زاهدان، طرحهای در دست مطالعه شامل زاهدان – میرجاوه، تهران- میانه، بستان‌آباد-اهر-کلیبر–مرزآذربایجان، جلفا – اصلان‌دوز – پارس‌آباد، اتصال بازرگان به شبکه و طرح در دست احداث شامل پروژه میانه – تبریزاست.
وزیر راه و ترابری به ضرورت های توسعه راه آهن ایران از دیدگاه بین‌المللی پرداخت و اظهار داشت: قرار گرفتن در قلب خاورمیانه، همسایگی با کشورهای محصور در خشکی (ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، افغانستان)، دارا بودن مرزهای وسیع با آسیای میانه، قفقاز و عراق و از طریق پاکستان با شبه‌قاره هند، داشتن حدود 3000 کیلومتر مرز آبی در شمال و جنوب، خلیج فارس بعنوان مهمترین مرکز تجاری و پرترددترین منطقه دریایی جهان، داشتن بنادر فعال، متعدد و بزرگ در جنوب و شمال، ثبات حاکم بر کشور و بهره‌مندی از کریدورهای مهم بین المللی، لزوم وجود سیستم حمل و نقل ایمن و انبوه برای صادرات، واردات و ترانزیت و گستردگی و توسعه حمل و نقل ریلی دربرخی از کشورهای همسایه از جمله ضرورت هایی هستند که باید به توسعه راه آهن در ایران پرداخت.
وی یادآور شد: مزایای ذاتی حمل و نقل ریلی شامل وسیله ای مناسب برای جابجایی انبوه بار و مسافر،ایمنی بسیار بالا نسبت به جاده ( بین 15 تا 24 برابر)، مصرف بسیار کمتر انرژی در حمل بار نسبت به جاده (یک ششم)، استهلاک کمتر شبکه و ناوگان (کمتر از نصف استهلاک جاده‌ای)، سرعت بالا در جابجایی‌مسافر و رقابت با زیربخش جاده‌ای و هوایی، امکان استمرار خدمات در شرایط بحرانی، رفاه و امنیت بالاتر مسافران و جاذبه برای آنها، اشغال کمتر زمین (در مقایسه با شبکه جاده‌ای)، عوارض کمتر زیست‌محیطی و سازگاری با اهداف توسعه پایدار و امکان استفاده از سوخت های غیر فسیلی است.
بهبهانی که در جمع مدیران و شرکت های حمل و نقل ریلی و سفرای چند کشور سخن می گفت، با اشاره به دیگر طرح های توسعه راه‌آهن در کریدورهای ترانزیتی منطقه‌‌ای بیان کرد: این طرح ها جدا از کریدورهای بین‌المللی فرامنطقه‌ای، برای کشورهای همسایه ایران مسیرهای ترانزیتی محلی ایجاد می‌کنند که طرح های در دست احداث آن شامل اراک – کرمانشاه – خسروی، تهران – همدان، سنگان – هرات، خرمشهر- شلمچه وطرح های در دست مطالعه آن شامل خرمشهر – بندرامام و زاهدان- زابل- مرزمیلک می باشد.
وی افزود: طرح های خرمشهر- شلمچه و خرمشهر – بندرامام نیز موجب ایجاد کریدور ترانزیتی برای کشورهای عراق و سوریه به بندر مهم امام خمینی(ره) می‌شوند.
وزیرراه و ترابری تصریح کرد: راه آهن در دست احداث تهران- قم- اصفهان به صورت فاینانس، : راه آهن در دست مطالعه تهران – مشهد به صورت BOT از جمله برنامه های احداث راه‌آهن‌های سریع‌السیر بین کلان‌شهرها و مناطق گردشگری به صورت مشارکتی است.
وی خاطرنشان کرد: هم اکنون شبکه راه‌آهن به مراکز 17 استان متصل است و مراکز 7 استان شامل کرمانشاه،همدان، کردستان، گیلان، اردبیل، آذربایجان غربی و بوشهر با اتمام طرح های در دست احداث به راه‌آهن متصل می‌شوند.
همچنین طرح اتصال شش استان (کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، ایلام، لرستان، خراسان شمالی و خراسان جنوبی) در دست مطالعه قرار دارد که همه این استانها محروم می‌باشند.
بهبهانی با تشریح اهداف حمل ونقل ریلی در برنامه پنجم توسعه اقتصادی تصریح کرد: افزایش طول خطوط راه آهن کشور به 17000 کیلومتر، احداث خطوط سریع السیر به طول 1800 کیلومتر، افزایش حمل کل بار ریلی تا 129 میلیون تن، افزایش جابجایی مسافر ریلی تا 121 میلیون نفر، افزایش حمل بار ترانزیت تا 4/6 میلیون تن، افزایش تعداد لکوموتیوها تا 1238 دستگاه، افزایش نوسازی خطوط(سالیانه) تا 496 کیلومتر، افزایش بهسازی و بازسازی خطوط(سالیانه) تا 980کیلومتر، افزایش سالن های مسافری خصوصی در گردش تا 3986 واگن، افزایش تعداد ترن ست و ریل باس به میزان 250 قطار و افزایش واگنهای باری در گردش تا 53103 واگن از جمله این اهداف می باشد.
همچنین دیگر اهداف پیشنهادی حمل ونقل ریلی در برنامه پنجم توسعه اقتصادی شامل افزایش تعداد پرسنل شرکت های غیر دولتی به 44858 نفر، کاهش تعداد پرسنل شرکتهای راه آهن و رجا به 10986 نفر، افزایش شاخص حمل به تعداد کارکنان به 4/13 و بهبود شاخص ایمنی است.
وی اضافه کرد: رئوس اهداف کیفی و کمی بلند مدت توسعه شبکه راه آهن در چشم‌انداز بیست‌ساله کشورشامل تکمیل شبکه‌های ترانزیتی در کریدورهای شمالی – جنوبی و شرقی- غربی، تکمیل شبکه ترانزیتی راه‌آهن‌های آسیایی در محدوده کشور، احداث خطوط سریع‌السیر مسافری برای ارتباط کلان‌شهرها و مراکز گردشگری، احداث راه‌آهن در سواحل شمالی و جنوبی کشور، اتصال شبکه راه آهن به بنادر مهم کشور، معادن، مراکز مهم تولیدی و صنعتی و کشاورزی کشور و مراکز استان ها، رفع تنگناهای شبکه ریلی موجود با استفاده از روشهایی همچون دو خطه نمودن ، برقی کردن خطوط پر ترافیک و... ، استفاده از فن آوریهای نوین و پیشرفته در راه آهن (برقی کردن،علائم الکتریکی و ارتباطات پیشرفته و .....) و توسعه خطوط راه آهن کشور به 20 هزار کیلومتر است.
بهبهانی ادامه داد: در برنامه پنجم توسعه ( دوره 88-93) 10 طرح به طول 2983 کیلومتر که دارای مجوز اجرا و اعتبارمی باشد اجرا خواهد شد که راه آهن های ملایر- کرمانشاه -مرز خسروی به طول 450کیلومتر، همدان- جوکار به طول 75 کیلومتر، تهران- همدان- سنندج به طول 418کیلومتر، قزوین- رشت- انزلی/ آستارا به طول 372 کیلومتر، مهاباد- ارومیه به طول 97 کیلومتر، میانه- بستان آباد- تبریز به طول 205 کیلومتر، میانه- اردبیل به طول 175 کیلومتر، سریع السیر تهران- قم- اصفهان به طول 424کیلومتر، شیراز- بوشهر- عسلویه به طول 647 کیلومتر و نوسازی اهواز- خرمشهر به طول 120 کیلومتر است.
وزیر راه و ترابری گفت: پس از کسب مجوز اجرا و تامین اعتبار لازم خطوط ریلی خط دوم بافق- اصفهان به طول 402 کیلومتر، خط دوم بادرود- میبد به طول 253 کیلومتر، خط دوم تهران- میانه به طول 440کیلومتر، میانبر ریلی قزوین- قم به طول 183کیلومتر، گرگان- اینچه برون به طول 90 کیلومتر، گرگان- بجنورد- مشهد به طول 640 کیلومتر، اتصال چابهار به شبکه ریلی کشور به طول 698 کیلومتر، نوسازی زاهدان- میرجاوه به طول 96کیلومتر، اصفهان- اهواز به طول حدود 540 کیلومتر، درود- اندیمشک به طول حدود 300 کیلومتر و زاهدان- بیرجند- مشهد به طول حدود 740 کیلومتر است.
وی در ادامه سخنانش درهمایش بین‌المللی حمل و نقل ریلی به وضعیت موجود و ضرورت‌های گسترش حمل و نقل ریلی با توجه به توانمندیهای داخلی درکشور پرداخت
